Els Van den Meersschaut
Kinderboeken lezen, dat is zalig reizen en soms zelfs verdwalen in je hoofd door de grenzeloze fantasie van de schrijver, de grappige of ontroerende vondsten van de illustrator. Kinderboeken lezen, dat is jezelf herkennen in de nieuwsgierigheid, boosheid of angst van de personages. Kinderboeken lezen, daar mag je nooit mee stoppen!
Bespreking(en) door Els Van den Meersschaut
Wat krijg je als je 'flessenpost' en 'een geest uit een lamp' combineert met een dosis sterrenstof? Geen idee? Wel, dan maakt een flessenfee haar intrede. En niet zomaar eentje: Maximeralda Feodora Dilaria Nima van Fluks, oftewel Maxi voor de vrienden, een wensfee met flesarrest! Na meer dan 2 jaar eenzame opsluiting voor het overtreden van belangrijke feeënregels, haalt de verbijsterde Paula gelukkig eindelijk de dop van de fles. Maar de straf zit er nog niet op! Maxi mag haar feeënkrachten pas terug helemaal gebruiken als ze voor voldoende goede daden heeft gezorgd. Een hele uitdaging voor een onstuimig feetje als Maxi! Goede bedoelingen komt ze niet te kort, maar de uitwerking ervan mist nog wat afwerking.
De Duitse Anna Ruhe raakte bekend als auteur van de succesvolle 'Magische apotheek'-reeks. Met deze nieuwe, avontuurlijke en magische serie bewijst ze dat er ook voor het jongere leespubliek nog voldoende magie in haar pen zit! Jonge lezers die toe zijn aan een 'echt' leesboek zullen snoepen van dit verhaal. De lengte van de zinnen blijft beperkt en ook de gebruikte woordenschat zal geen struikelblok vormen. Het gladde papier en de vele levendige illustraties doen de rest. Zo toont de covertekening zowel de vrolijkheid van Maxi als de verbazing van Paula. Het lijkt wel een beeld uit een tekenfilm! Net door de vele tekeningen kan dit boek ook perfect voorgelezen worden. Een magisch leestussendoortje!
Dirkje Bakkes brandnetelspecialist zou perfect passen in de bibliografie van de meesterverhalenverteller Roald Dahl. Toch ontstond dit grappige verhaal barstensvol fantasie niet aan zijn schrijftafel, maar aan die van de Nederlandse kinderboekenschrijfster Tosca Menten. Deze keer is het niet James die een reuzenperzik kweekt, maar de kleine naïeve Dirkje Bakkes die een reuzenbrandnetel tracht te telen. Zijn bulderende oom Griep en graatmagere tante Fop zijn er al jarenlang mee in de weer. Zo'n reuzenbrandnetel zou van hen eindelijk miljonairs kunnen maken. Toch leverden hun verwoede pogingen tot nu toe amper resultaat op. De goedgelovige Dirkje die nog nooit een stap in 'de wijde wereld' heeft gezet, moet hard werken om het prijskaartje dat oom Griep en tante Fop ooit voor hem betaalden terug te verdienen. Het jonge kereltje is niet de meest intelligente knaap, maar zijn hart zit op de juiste plek en zijn liefde voor de geitjes Sik en Sokkie levert hem de nodige doorzettingskracht. Het brutale kunstgebit van tante Fop en de hoogoplopende ruzies tussen oom en tante zijn hilarisch!
Niet alleen de verbeeldingskracht van Tosca Menten doet denken aan de klassiekers van Roald Dahl, ook de tekeningen van Elly Hees versterken die link. Haar tekenstijl lijkt sterk op de illustraties van Quentin Blake, de vaste tekenaar van Dahl.
Ondanks de gelijkenissen, viel me tijdens het lezen ook een belangrijk verschilpunt op. De schrijfstijl van Menten leest heel wat vlotter dan Roald Dahl. Dankzij de kortere zinnen zullen jonge lezers sneller toe zijn aan de avonturen van Dirkje Bakkes dan aan die van James, Mathilda of de heksen. En dat is absoluut een compliment, want daar draait het uiteindelijk om. 'Dirkje Bakkes' zal door de combinatie van humor, spanning, brutaliteit en vlotte dialogen en beschrijvingen leesplezier garanderen. Ik kijk er alvast naar uit om het voor te lezen in mijn klas!
Met De waanzinnige boomhut-reeks veroverden Andy Griffiths en Terry Denton een vaste plek in de kinderboekenwereld. 130 verdiepingen en tien boeken later, breidt dat universum zich steeds verder uit: zo zijn er intussen 'Waanzinnige moppenboeken' en 'Doeboeken', maar ook informatieve weetjesboeken onder andere over het lichaam. En dan is er ook deze spin-off nog. Eerder verschenen Ontzettend irritant en Ontzettend stom, nu ligt Ontzettend smerig binnen handbereik.
Is het smerig? Vast en zeker! Het boek zet onmiddellijk de toon met een lijstje met '101 heel smerige dingen'. Ik betrap me er tijdens het lezen herhaaldelijk op dat ik mijn neus optrek en even moet slikken. Vooral de welig tierende maden werken op mijn spijsverteringssysteem en mijn lachspieren.
Griffiths en Denton slagen er ook nu weer in om de humor zowel in de tekst als in de illustraties rijkelijk te verwerken. Een vraatzuchtig en eigenwijs badeendje ontfermt zich over de paginanummering en de tekeningen in de kantlijn sturen je van het kastje naar de muur. Op 9 totaal verschillende manieren krijgt de lezer smerigheid over zich heen gestort. Van een opsommend lijstje, over een gedicht vol rijm en voetnoten via een korte graphic novel naar een toneelstuk met een cast van dode vliegen. Viezigheid is in overvloed aanwezig. Mijn persoonlijke favoriet is 'De taart des doods, een kies-je-eigen-bakavontuur' waarin Andy voor moederdag een taart wil bakken. Na elke alinea krijg je de keuze welke richting je het verhaal laat opgaan.
Bereid je als lezer van Ontzettend Smerig voor op hilarische avonturen vol maden, waterig spruitjesslijm, dodevliegenkots en superslakken! Niet geschikt voor lezers met een gevoelige maag of een afkeer voor viezigheid. Uitermate geschikt voor protjeslatende en neuspeuterende viezeriken met een stevig gevoel voor humor.
De mysterieuze titel en duistere cover gaven het eerste zetje, daarna had J.A. White maar een halve pagina meer nodig om me in het verhaal te zuigen. De griezelverhalen die Alex neerschreef in zijn 'Boeken van de Nacht' zitten als een rode draad verweven in het hoofdverhaal. Stuk voor stuk slagen die korte fragmenten erin om een bijzondere, soms zelfs grimmige, sfeer te scheppen.
Alex leerde op school over de 'interne logica' in een verhaal (p. 57): 'Goede verhalen bouwen hun eigen wereld.' Dat zorgt ervoor dat lezers ook onrealistische gebeurtenissen in een verhaal moeiteloos 'aanvaarden'. Wel, net die interne logica heeft White perfect voor elkaar gekregen: een sprookjesachtige setting met een vreemde heks en een betoverd appartement waar je als lezer zomaar in ronddwaalt. Vriendschap en vertrouwen zijn kernthema's, net als geloven in jezelf.
'Alex M. en de boeken van de nacht' staat voor een originele leeservaring! Vlotte lezers, vanaf 10 jaar ongeveer, zullen smullen van de rijke woordenschat die White gebruikt. En de puzzelstukjes, die je doorheen het verhaal oppikt, veroorzaken op het einde zelfs nog een verrassende plotwending. Let wel… dit is geen boek voor gevoelige zieltjes!
De prachtige kaft van 'De Magische Apotheek' trekt met de opborrelde, blauwe en zilveren geuren onmiddellijk de aandacht. Ook de binnenkant van de cover schept perfect de sfeer voor het boek en een ouderwets parfumflesje siert de start van elk nieuw hoofdstuk. 'De magische apotheek' leest als een film! Een verborgen lift, een deur met een klink én een deurknop, een wereldbol zonder landen, de perfect georganiseerde rekken vol parfumflesjes... door de beeldende beschrijvingen van Anna Ruhe zwerf je als lezer mee door Villa Evie. Telkens Lucie en Mats voor een gesloten deur staan, voel je de spanning opbouwen. Door de korte hoofdstukken wil je er altijd nog eentje extra lezen. In dit eerste boek van de reeks voel je dat hier veel meer in zit dan een eenmalig verhaal. 'De magische apotheek' verbergt nog veel mysteries!